donderdag 10 juli 2008

To infinity and beyond

..Janwillem van de Wetering

Op 7 juli j.l. is op 77 jarige leeftijd Janwillem van de Wetering overleden. De schrijver van o.m. de serie detectiveromans over de merkwaardige Amsterdamse rechercheurs Grijpstra en de Gier. Bijzondere detectives destijds, omdat Zen en onthechting -mede onder invloed van de ongrijpbaar wijze commissaris- een grote rol in de boeken speelden. Ik heb al zijn boeken destijds gelezen en herlezen.
En dan heb ik het niet over de nieuwe uitgave van de boekenserie, die later het succes van de tv-serie begeleidde. Daarin zijn alle filosofische en Zen-elementen zorgvuldig gewist door de bewerkers. De gemiddelde tv-kijker -die misschien wel eens zo'n boek zou willen lezen- zou het anders te moeilijk kunnen vinden. Het kon Janwillem weinig schelen. Hij vond het prachtig dat zijn scheppingen verbeeld gingen worden. En het geld was ook nooit weg.

Het vertrouwen in het duale leven werd ooit bij het Rotterdamse jongetje wreed geschonden, doordat Duitse vliegers vlak boven zijn hoofd bommen op zijn stad gooiden. Hij zag dat brandbommetjes met de blote handen door de Duitsers uit de laag overkomende vliegtuigen werden geworpen. Waarom wilde zij hem doodmaken? Later verdwenen zijn Joodse vriendjes van school en uit de wijk om nooit meer terug te keren. De wereld kon niet kloppen. Dit kon nooit de bedoeling zijn van een God die uit liefde moest bestaan. Althans dat laatste werd al om beweerd.

Dit kon allemaal niet waar zijn! Hij wilde van de Willemsbrug afspringen, en ook later wilde hij een paar keer een einde aan zijn leven maken, maar hij bleef nieuwsgierig naar de beantwoording van zijn existentiële vragen.

De zoektocht was begonnen en leidde hem later o.m. via Sartre en Nietsche naar Japan waar hij langdurig -en geheel op eigen wijze- in een zenklooster zocht naar zijn eigen Oorsprong. Hij heeft er drie boeken over geschreven. In het materiële bestaan was hij ongewild tamelijk succesvol, maar dat kon hem niet afleiden van vragen als: "Wat gebeurt er wanneer je de rand van de nul afhaalt" of "Wat is er voor het Begin" of "Hoe stel je een vraag zonder met waarom te beginnen?" en "Wat is er achter oneindigheid?" Op zijn landgoed in Maine had hij een zentempeltje gebouwd en in het water stond een kopie van Torri Gate.

Zelfs Oneindigheid moest wel omvat zijn door wat anders (en groters), immers waarin zou die Oneindigheid anders in moeten verschijnen?

Hij voelde intuïtief aan dat de oplossing gezocht moest worden bij het Niets. Bij alle vragen die nooit beantwoord konden worden in de vorm van woorden. Met dat alles voelde hij zich steeds meer onthecht van de dingen van de dag. Zelfs toen de Boeing 707 waarin hij met zijn vrouw en dochter zat dreigde neer te storten was hij niet angstig. Hij was te benieuwd naar het nieuwe avontuur dat lonkte....

Met buitengewoon veel belangstelling zag hij daarom ook de laatste jaren het einde tegemoet.

Rob

p.s. Misschien zal de BOS een uur lange documentaire over en met hem binnenkort op tv herhalen. Anders kan je deze documentaire via de link hieronder op internet zien. Kies dan voor breedband, als je dat hebt.

2 opmerkingen:

  1. De kern van de zaak is "identiteit".De 'zoeker' is het gezochte. Als je dat niet hebt uitgeklaard dan komt er geen eind aan de vragen die de geest zich kan stellen. En het Levende Antwoord laat zich uiteindelijk ook niet bewijzen. "Het is het bewijs voor Alles"

    mooie blog trouwens,
    groetjes,
    tom

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Tom,

    Ja het inzien dat er een eigen identiteit ontbreekt (er is alleen zien van tijdelijke, altijd veranderende inhouden van het denken) is de kern. Alles en iedereen is één beweging van het Alomvattende, waar geen naam op past.

    Het is gewoon het leven zelf. Over het leven (als anonieme term voor ons wezen) zelf zal nooit oorlog gevoerd worden.

    Het blijft één groot mysterie....

    Hartelijke groet,

    Rob

    BeantwoordenVerwijderen