De discussie en het Oneindige

Het oordelen over anderen en dus ook het oordelen over andere overtuigingen zoals in mijn laatste twee bijdragen is in wezen natuurlijk geen Advaita. Het zijn toch weer ‘persoonlijke’ oordelen die een vergelijking inhouden tussen wat men zelf begrijpt of verkiest of ervaren heeft en wat een ander voorstaat.

En vergelijken is typisch dualiteit. "Dit is beter dan dat..." Een clash van referentiepunten. Dus in de commentaren had bv Els in principe gelijk met haar commentaar op mijn standpunten hier in de twee vorige bijdragen. Maar ja, soms is het zo lekker om er eens ongecompliceerd op los te gaan. Dat zijn dan ook de bijdragen waar direct het meest op gereageerd wordt. Maar hebben we het daarmee opgelost?

Het wordt weer Advaita, wanneer wij kijken naar het wezen en de zin van zo’n discussie.

Allereerst is de boodschap van zowel Zen als Advaita dat zelfrealisatie niets met ideeën te maken heeft. Ideeën zijn denkbeelden, zijn reeksen woorden en woorden hebben niets met de feiten te maken die zij beschrijven. Geen enkele discussie over het woord God kan het wezen van wat bedoeld is raken. Wanneer je -ander voorbeeld- nooit de 9e van Beethoven heb gehoord, wat voor zin heeft dan om er over te praten?

Yen tweede, en dat is nog fundamenteler, is alles Eén. Het Zelf, Bewustzijn, is als de oneindige ruimte. Niets is daar buiten. Waar geen buitengrens is, is ook geen binnengrens. Er is geen enkel vast referentiepunt om wat dan ook ‘vast’ te leggen of ergens mee te vergelijken. Het Ene is Alles, maar nergens te vinden. Dus wie discussieert met wie? Elk individu is als manifestatie van de Ene ondeelbaar (in-divide) de Ene. Ons gevoel van ‘Ik-Ben’ is niet exclusief van mij of jou, maar is het Ik-Ben van het Zelf. Alles en iedereen is Bewustzijn.

Zo kunnen wij in een discussie ons volledig identificeren met 'onze' persoon, die van alles wil beweren en weerleggen jegens een andere persoon, die wij als buiten of tegenover ons ervaren. Maar kijken wij goed, dan zien wij die zogenaamde ‘onze’ persoon in exact hetzelfde gezichtsveld opereren als onze gesprekspartner(s).

Wij zijn in wezen niet de deelnemer aan de discussie, maar het zien van de deelnemers en de discussie.

Advaita en Zen komen steeds weer terug op deze immer insluipende identificatie met de hoofdpersoon van ons dagelijkse ervaren en de oplossing er van: Kijken!.

Wij zijn het zien van de wereld. Daarom zei Krishnamurti ook bij herhaling “Jij bent de wereld”. Heel de wereld is een manifestatie van jouw echte Zelf. Alles is het Zelf. De persoon maakt dus onlosmakelijk deel uit van die wereld en kan zich niet als actor namens het Zelf opstellen. Het Zelf neemt geen standpunt in. Het is geen gesprekspartner. Je bent er niet van afgescheiden: je bent het Zelf. Dus je bent niet de gekende persoon, je bent niet die gekende mens. Er is niet iemand die leeft, je bent het Leven, zoals Nisargadatta dat heeft gezegd.

Waar Advaita op hamert is dat je er niet via discussie, maar er via zelfonderzoek moet achter komen wie je werkelijk bent. Alles wat gezien wordt is dat dus niet. Het is het Zien (het Zijn) zelf dat buiten alle beweging staat, maar dat toch alles ìs.

De persoon die wij elke ochtend bij het wakker worden aantreffen in ons bewustzijn doet van alles. Denkt van alles, beslist van alles. De persoon denkt zelfs dat hij of zij het allemaal zelf doet. Dat alles wordt allemaal moeiteloos door Bewustzijn gezien. Zonder bewustzijn hadden 'wij' geen weet van dit leven in deze wereld. Hoe de geobserveerde wereld wordt aangestuurd, welke wetten daar aan werkelijk ten grondslag liggen, kunnen wij nooit in ‘woorden en wetten’ weten, aangezien Dat wat wij werkelijk zijn voor ZichZelf onkenbaar is, dus ook de werking is een eeuwig mysterie.

En die arme -totaal afhankelijke- persoon lijkt zijn tijd te verdoen aan een hoop zinloze gedachten en theorieën. Zelfs een oordeel daar weer over heeft niets met het ware Wezen te maken. Dan ben je weer vervallen in dualiteit. Alles is wat het -Nu- is!

Maar Ik-Zelf maak er geen deel van uit en ben dat ook nooit geweest en zal dat ook nooit zijn. Er bestaat geen doener. Er is geen 'ik' die ervaart. Er is niemand die spijt heeft van wat dan ook.

Foto © Harry van der Tuin (tele-visie)